De Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) heeft in een scherpe brief aan president Chandrikapersad Santokhi haar verontwaardiging uitgesproken over de geplande bauxietindustrie in West-Suriname. Volgens de organisatie zijn de inheemse gemeenschappen volledig buitengesloten bij het besluitvormingsproces rondom een memorandum of understanding (MoU) met het Chinese aluminiumbedrijf Chinalco.
In de brief, die VIDS met grote nadruk verstuurde, eist de organisatie dat alle activiteiten in het gebied onmiddellijk worden stilgelegd. “De lokale gemeenschappen van de inheemse dorpen van West-Suriname, wier traditioneel grondgebied het betreft, zijn hiervan niet op de hoogte en zijn op generlei wijze betrokken geweest,” stelt de VIDS.
Structurele schendingen
De kritiek beperkt zich niet alleen tot de bauxietplannen. De VIDS wijst op een reeks andere activiteiten en besluiten in West-Suriname die zonder inspraak van de inheemse gemeenschappen zijn genomen. Dit betreft onder meer een mijnbouwconcessie aan Newmont, gronduitgiftes aan individuen, activiteiten van Goldline, en grootschalige landbouwprojecten door mennonieten. Daarnaast baart de grondconversie in het gebied zorgen.
“Onze traditionele woon- en leefgebieden zijn nog niet wettelijk erkend, en het is voor ons onduidelijk hoe effectief wordt voorkomen dat onze gronden in privé-eigendom worden omgezet,” waarschuwt de brief.
Internationale verplichtingen genegeerd
De VIDS benadrukt dat deze acties indruisen tegen het recht op Free, Prior, and Informed Consent (FPIC), een fundamenteel recht dat zowel nationaal als internationaal is erkend. Suriname is volgens diverse vonnissen van het Inter-Amerikaans Hof voor Mensenrechten verplicht om deze rechten te respecteren. “De recente mededelingen over de overeenkomst met Chinalco zijn de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen,” schrijft de organisatie.
Nationale en internationale stappen
De VIDS heeft aangekondigd in beraad te zijn met de betrokken gemeenschappen over mogelijke stappen, zowel nationaal als internationaal, om de schendingen aan te kaarten. De organisatie roept de regering op om alle activiteiten in West-Suriname per direct stop te zetten en volledige transparantie te bieden over de plannen.
De inheemse leiders hekelen daarnaast het structurele gebrek aan publieke voorzieningen, zoals onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur, in hun gemeenschappen. “De structurele achterstelling van onze gemeenschappen is zo ingebakken in het overheidsbeleid dat het niet eens meer opvalt,” aldus de brief.
