Koning Willem Alexander is de persoon die persoonlijk de excuses voor de slavernij in Suriname zou moeten maken. Hij is de nazaat van de familie die zeker een heleboel, tot nu toe aantoonbare rijkdom heeft vergaard met de slavenhandel van Afrikanen.
Daarom zou een deel van het excuus volgens Afro Surinaamse herstel- en helings rituelen moet gebeuren. Niet via een microfoon. Woorden van gelijke strekking sprak Siegmien Staphorst (75), de voorzitter van NAKS – Na Afrikan Kulturu fu Sranan, over de voorgenomen excuses.
Excuses doe je op de juiste manier voor de voorouders, dus op een spirituele manier. Dan pas doe je het goed. Yu no kan psa den bigi sma en go na den pikin. Yu mus teri den bigi wan fosi. Alles wat zich in de werkelijkheid manifesteert heeft zich eerst op geestelijk niveau voorgedaan. Dat is een wet van het universum.
Geestelijk groeien
De nazaten zijn, na honderdvijftig jaar vrij te zijn verklaard, nog steeds bezig te groeien in hun geestelijk welzijn. Het proces gaat heel langzaam. Driehonderd jaar onderdrukt zijn wordt als het ware in de genen doorgegeven aan het nageslacht Alleen door bewustwording kan er een begin gemaakt worden met verandering. We zijn er nog niet, maar de generaties na ons kunnen, hopelijk door herstelbetalingen, een beter fundament krijgen om zich te ontwikkelen en geestelijk te groeien.
Ontwikkeling, grond
Voor materiele ontwikkeling is geld, visie ,wilskracht en samenwerking nodig. Grond is ook een materieel bezit dat alle kontraktarbeiders maar geen enkele Surinamer van Afrikaanse afkomst gehad heeft. Met als kleine, wrange uitzondering de redi musu die een klein erf – te Frimangron-en hun vrijheid kregen als ze enkele Marons hadden gedood. Door de eeuwen heen is grond altijd een basis voor rijkdom en macht geweest. Tot vandaag is het zo. Een bezitloze heeft die basis, dat fundament niet. Die wordt een loonslaaf en bij het uitoefenen van beroepen als bewaker, leger, politie of brandweerman kan het loon zelfs de dood zijn. Terwijl het niet zo zou mogen zijn, wordt door de Staat Suriname grond vaker mondjesmaat uitgegeven als een -politieke- gunst, terwijl het een recht zou moeten zijn
Besteding
Scholing is ook een belangrijke voorwaarde voor vooruitgang maar lang niet de enige. In het Engels sprekend deel van het Caribisch gebied, is home economics een vak dat in elk type voortgezet onderwijs wordt gegeven. Ook zijn er in de Carribbean Community (Caricom)landen veel scholen die na het lager onderwijs vakken hebben gericht op ondernemerschap, en verder ook practische, technische, productieve en artistieke vakken en vaardigheden onderwijzen. Ook morele vorming is heel belangrijk, wie weet wordt corruptie en misdaad dan eerder een uitzondering dan regel. (Het is toch Godgeklaagd dat onze landgenote die onlangs wegens cocaine doorvoer gearresteerd werd in Sri Lanka, in Suriname universitair opgeleid is). We moeten verder leren denken en afkomen van de hit and run mentaliteit die bij de (vaak ook buitenlandse) mannen heerst die hout en goud uit de bossen wegdragen, met bosdegradatie en grote milieu (kwik) vervuiling als gevolg.
Van geneeskunst naar geneeskunde
Tenslotte is het heel belangrijk om een natuur (kruiden) medicijnen industrie te starten. India en China hebben dat gelijk gedaan toen ze onder de Westerse overheersing uitkwamen. En iedereen in Suriname kent wel enkele van de probate middelen als Nixoderm (India) of Tijger balsem (China) die daaruit zijn voortgekomen. Die landen zijn ook gelijk begonnen universitaire opleidingen te maken waarbij kennis van niet-westerse technieken ( China bv. acupunctuur en shiatsu massage) op hoog, gestandaardiseerd niveau wordt overgedragen. In India is het de eeuwenoude Ayurveda, waarvoor ook gekozen kan worden bij de Universitaire opleiding als arts.
Het is vertrouwen in eigen kunnen, waardoor China en India evenals de homeopathie van Zwitserland en Duitsland een waardige plaats in de wereld hebben verworven. Zoals Sranan Peyri vaker heeft geschreven bij de uitbraak van Covid19, is het belangrijk de reeds bestaande, traditionele geneeskunst en medicijnen te onderzoeken, de kennis op te schrijven en laboratoria te openen voor verantwoorde fabricatie van onze eigen medicijnen. Ook het opzetten van een universitaire opleiding waarbij eeuwenoude kennis van kuiden worden overgedragen hoort daarbij, zodat deze geneeskunst tot de officieele geneeskunde gaat behoren.
Dat gaat niet gebeuren door onze huidige, discriminerende minister van Volksgezondheid, die het ook nog ontbreekt aan management kwaliteiten. Gelukkig maar dat de herstelbetalingen niet via de politiek zullen worden uitbetaald.
Foto: de zijkant van de gouden koets van de koning van Nederland waarbij links de Afro-Surinamers en rechts de Indonesiërs als bereidwillige onderdanigen worden voorgesteld. Koning Willem Alexander heeft onlangs wel de verlichte uitspraak gedaan niet meer in de koets vervoerd te willen worden.
