Claudett Etnel vertegenwoordiger van de vakbeweging C47 gaf aan dat de vakbeweging afhankelijk is van de werknemer die geplaatst is op de werkvloer. In al de 36 jaren bij de vakbeweging is er geen enkele klacht binnen gekomen van mensen met een beperking op de werkvloer.” Wat wij wel hebben gehad is dat de LBGT groep wel gediscrimineerd wordt en we hebben cases van seksueel molest. Ook vrouwen die zg. mannen- of technische beroepen uitoefenen maar geen gelijke behandeling in betaling kregen terwijl zij hetzelfde werk doen. En daarvoor is C47 opgekomen.
Ook niet gevaccineerden is nog een issue waarover wij nog niet uit zijn. Wij zien geen verschil als je man of vrouw of een beperking hebt of je seksuele geaardheid wij komen op voor elke werknemer.
Ayanna Stjeward als vertegenwoordiger van de Associatie van Surinaamse Fabrikanten ASFA constateerde dat de aangesloten productie bedrijven nog niet zozeer bezig zijn geweest met inclusiviteit. Wat vooral wordt ervaren de laatste tijd is dat heel veel bedrijven worstelen om het hoofd boven water te houden, onder meer vanwege Covid 19. ASFA biedt daar wat begeleiding bij. Een probleem dat al veel langer speelt is de schaarste aan productie personeel. Laaggeschoolde medewerkers willen gelijk veel en snel verdienen, anders is er geen animo. Ook al is het enige wat de ondernemer vraagt; kom op tijd werken en steel niet. Om mensen met een beperking aan het werk zetten bij de particulieren, moeten randvoorwaarden geschapen worden. Dit moet nog gebeuren. Het zou soepeler gaan om productie medewerkers te vinden als de overheid echt zou stoppen met het in dienst nemen van mensen. Een baan als ambtenaar, waarbij men nauwelijks werkt en hun leven tot hun pensioen gesetteld is, ziet men als ideaal.
Ontbrekende controle op handhaving
DNA lid Etnel gaf aan dat de wetten duidelijk zijn. Je mag niet discrimineren je moet ervoor zorgen dat er altijd balans is, maar het grootste probleem is handhaving en controle. Wetten worden aangenomen in het parlement maar worden niet of nauwelijks nageleefd. Het grootste probleem binnen het overheidsapparaat is het handhaven van de controle mechanismen.
Wanneer we kijken naar de arbeidsmarkt dan zien we dat we de publieke sector (lanti) en de private sector hebben. De private sector wordt via het ministerie van Arbeid gereguleerd door middel van wetgeving. Maar de publieke sector moet gehandhaafd worden vanuit de personeelswet. Het probleem van de personeelswet is dat die onder een vergroot glas geplaatst moet worden. Er moet echt een discussie komen. Omdat de werkgever van de landsdienaren, mensen in dienst nemen conform beschikkingen en missives.
Lanti ambtenaren
De vraag is, wat heeft de politiek gemaakt van de publieke sector(Lanti)? En het is niet iets van nu, het is begonnen ten tijde van premier Pengel. Toentertijd werd de publieke sector gezien als een instrument om mensen te accommoderen, ook nu doet de politiek dat. Wil ik de verkiezing winnen moet ik mensen accommoderen, is de gewoonte. Zonder na te denken wat je met die arbeidsmarkt doet en dat je een onevenwichtige situatie creëert.
Inclusiviteit wordt zelfs door de politiek niet begrepen en teniet gedaan. Aan de ene kant praten ze over public sector reform op de arbeidsmarkt en aan de andere kant blijven ze mensen in dienst nemen. Waardoor de productie en particuliere sector een probleem heeft met het vinden van werknemers in de arbeid sector. Wat er moet gebeuren is dat vanuit de vakbeweging meer daadkracht getoond moet worden om de regering, de ministers, de president en ook de vice president erop gewezen moet worden, dat ze zelf het probleem creëren . Niet alleen politiek maar ook qua maatschappelijk denken eist leiderschap een andere mindshift (manier van denken). Het anders denken begint bij leiderschap. Wat je zegt moet je ook uitvoeren, aldus DNA lid Patricia Etnel.
Inclusiviteits mindshift
Tijdens de discussie kwam naar voren dat inclusiviteit op de arbeidsmarkt in Suriname nog geen mindset is bij vele bedrijven en organisaties. De overheid als grootste werkgever maakt zich al tig jaren ook schuldig aan dit fenomeen. Van de gehele beroepsbevolking die uit 100.00 bestaat zijn 60.000 bij de overheid.
Partij propagandisten tijdens de verkiezingen, worden door politici -vaak langs etnische lijnen- in de ambtenarij benoemd. En dat moet stoppen aldus kwam naar voren in het pleidooi van DNA lid Patricia Etnel. Zij is voorzitter van de Commissie van de wet Gelijkheidsbehandeling in de Nationale Assemblee en verteld: Sommige bedrijven en instanties zijn langs etnische lijnen ingevuld. Een inclusiviteits-mindset hebben wij nog lang niet. Maar het is een proces van bewustwording. De mensen met een beperking ondervinden op vele werkplekken nog obstakels en kunnen vaak niet voor zichzelf opkomen. De issues zijn meestal ook lage lonen, die men moet accepteren want anders dreigt er ontslag. Een ander punt waarop gewezen werd is dat er op school al met bewustzijnsprogrammas, begonnen moet worden om inclusiviteit in te burgeren.
