Het is de vraag als de Nederlandse slavernij-excuses op maandag 19 december wel worden aanvaard. Het kabinet lijkt goed gestemd te zijn erover. Men schijnt te zeggen dat ook zonder directe acceptatie een succesvol ‘excuusjaar’ mogelijk is. Bronnen bevestigen volgens Trouw dat het kabinet de plannen op dit gebied niet veranderd. Rutte verzekerd dat maandag het begin is van een heel lang proces.
“Excuses moeten niet alleen gemaakt, maar ook aanvaard worden.” De Dialooggroep Slavernijverleden is hier heel duidelijk over geweest. Na aanbieden en accepteren komt ‘een proces van verzoening’ op gang.
Nu bestaat er een ander situatie. Het kabinet wil op 19 december de excuses aanbieden, maar het overgrote deel van de actoren zeggen juist ‘Neen’. In Nederland, de Antillen en Suriname klinkt het heel duidelijk.
Velen vinden dat de gang naar de excuses rommelig is. Bijeenkomsten in het Catshuis hebben het niet recht kunnen trekken. Vice-premier Sigrid Kaag moest daarvoor naar Suriname om betrokkenen te spreken. “Ik hoop dat de kou uit de lucht is”, zei ze na afloop.
De kern van de toespraak van premier Rutte maandagmiddag in het Nationaal Archief, wordt niet prijsgegeven. Ondertussen weten kabinetsleden dat het merendeel van de nazaten niet enthousiast zijn over de excuses van maandag. “Het is een eerste stap”, zei staatssecretaris Marnix van Rij (belastingdienst) toch vrijdag . “We benoemen eindelijk iets wat al veel eerder benoemd had moeten worden. Maar benoeming is nog niet aanvaarding van excuses.”
“…Dat zou ook heel arrogant zijn. Aanvaarding komt wel of niet, maar degene die de excuses aanbiedt, kan nooit tegen de ander zeggen: jij moet vergeven. Er is een gedeeld verleden, we moeten nu op weg naar een gedeelde toekomst”, zegt staatssecretaris Van Rij. Maandag wordt er meer duidelijkheid verwacht. Daarna wil men ook meer doen met de datum van 1 juli 2023.
