Tijdens het debat in de Tweede Kamer over de regeringsverklaring heeft Geert Wilders(PVV-leider) gezorgd voor afschuw met zijn bijdrage. Het functioneren van de voorzitter Vera Bergkamp kwam ter sprake. Kamerleden vroegen de voorzitter om voldoende op te treden. Ook Sylvana Simons van BIJ1 smeekte de voorzitter om in te grijpen. De voorzitter grijpt niet graag hard in, al heeft zij de middelen daartoe ter beschikking.
Wilders sprak over het ‘importeren van laffe Afrikaanse en Arabische roedels die in onze straten de gewone Nederlander als prooi opjagen’. Zelfstandig Kamerlid Pieter Omtzigt vroeg Bergkamp de PVV-leider tot de orde te roepen: “Ik spreek u aan als voorzitter. U bent scheidsrechter, en u bent geen procesbegeleider in deze Kamer.”
De fatsoensnormen van de Kamer lijken te veranderen. Fracties worstelen hiermee. “Uw tijd komt nog wel. Er komen tribunalen.” Pepijn van Houwelingen (Forum voor Democratie) richtte deze woorden twee maanden geleden naar D66-collega Sjoerd Sjoerdsma. Dit is een bedreiging. De rest van de Kamer moest dit in verontwaardiging aanhoren. Het debat werd toen geschorst.
Fracties roepen steeds luider om het ingrijpen van de voorzitter, wanneer een Kamerlid een ander – of een hele bevolkingsgroep – schoffeert, zoals Wilders dat nu heeft gedaan. Bergkamp ziet af van het verwijderen van een lid uit de zaal of het ontnemen van het woord. Zij heeft liever dat Kamerleden elkaar tot de orde roepen.
Wilders viel ook politici met een hoofddoek aan ‘vrouwonderdrukkend, islamitisch totalitair, fascistisch symbool’, alsook journalisten ‘gedragen zich als lakeien van de macht’.
Bergkamp wil volstaan met het vragen aan Wilders om het debat respectvoller te voeren. ‘Op die manier normeer ik het debat’, zegt zij. Kamerleden vinden dat helemaal niet genoeg.
Jesse Klaver (GroenLinks): “U bent voorzitter van deze Kamer en hoeder van de democratische rechtsstaat en ik vind dat u daarop moet handhaven.” Sylvana Simons van BIJ1: “Wij smeken u onze veiligheid en de veiligheid in dit land mede vorm te geven, door op te treden op momenten dat er expliciet racistische uitspraken worden gedaan.” Zij vroeg ook om in te grijpen, wanneer de uitspraken slim zijn verpakt, omdat het veilig moet zijn in de Kamer en in de samenleving.
De voorzitter blijft bij het milder aanpakken van de aantijgingen. Zij wil een apart Kamerdebat over de ontspoorde omgangsvormen. Ook is zij bezig met een rondgang langs de fracties om het gebrek aan fatsoen te bespreken. PVV van Wilders heeft de uitnodiging afgeslagen.
