In het verleden, 2008 en nu recentelijk weer hebben we gezien wat een bankrun inhoudt. Een bank lijdt verlies op zijn leningen, er wordt “geroddeld” over de bank en mensen halen hun geld en masse van de bank. De bank kan niet aan zijn kas verplichtingen voldoen en de centrale bank moet ingrijpen om de rust te herstellen. Dit alles gaat zo snel dat de bank geen tijd heeft om zelf orde op zaken te stellen en failliet gaat.
Voor een klein land (aantal inwoners) heeft Suriname veel banken. En casino’s en bet-kantoren, maar dat komt een andere keer aan de orde. Als men kijkt naar de maatschappelijke geldhoeveelheid en het aantal banken, dan is dat niet in evenwicht. Zijn alle Surinaamse banken solvabel? Om antwoordt te geven op die vraag duiken we in de recente geschiedenis. De staat Suriname had veel geld geleend bij de banken in jaren 2010-2020. We weten nu dat er heel veel meer leningen waren dan gedacht, zowel in het buitenland maar ook in het binnenland, bij de nationale banken. Om een lening te verschaffen doet een bank een due diligence om het risico van terugbetaling in te schatten. Hoe hoger het risico hoe hoger de rente percentage. Het is vreemd dat de banken de staat zo lang gefinancierd hebben alhoewel ze wisten dat de regering toen niet echt betrouwbaar was. Kan het zijn dat ze een aanbod hebben gekregen die ze niet konden afwijzen?
Toen bleek dat de staat de leningen en rente niet kon betalen, zowel internationaal als nationaal, zijn de banken in zwaar weer terecht gekomen. Dusdanig dat het verbazingwekkend is dat er geen banken zijn omgevallen. Maar stel nou dat de staat te hulp is geschoten, immers zij zijn de grootste wanbetaler geweest. Hoe zou deze hulp eruit zien? Het geld dat geleend was voor 2020 werd in de jaren daarna tot nu veel minder waard door de inflatie. De banken hadden een probleem, een heel groot probleem. Toen was daar de OMO’s met gigantische rente vergoedingen.
De diaspora klaagt heel veel over de instelling van de Surinaamse banken. Mensen die rekeningen hebben bij de banken kunnen niet bij hun geld, beperkte mogelijkheden van opname (hoeveelheid opname en toestemming?), gigantische beheerskosten, weinig tot geen rentevergoeding voor valuta rekeningen. Wat zou er gebeuren als de diaspora zijn rekeningen zou opheffen en hun geld zouden opnemen? De banken moeten oppassen dat ze niet iets in gang zetten waar ze later heel veel spijt van zullen hebben.
